Samen leven met wolven
Wolven leven in roedels, familiegroepen die bestaan uit een volwassen wolvenpaar, hun jongen van dit jaar en van vorig jaar. Met een leeftijd van 1 tot 2 jaar verlaten jongvolwassen wolven hun geboorteroedel en gaan op zoek naar een eigen leefgebied en partner. Ze kunnen daarbij gemakkelijk meer dan 1000 kilometer afleggen. Hun leefgebied is gemiddeld 200 tot 300 km2 groot en bevat naast voldoende voedsel, ook rust- en schuilgebieden waar wolven niet of nauwelijks gestoord worden. De voornaamste prooidieren van wolven zijn herten, reeën en wilde zwijnen. Meer en recente informatie is te vinden op www.wolveninnederland.nl.
ARK leert mensen opnieuw samen te leven met de wolf. Wie het nieuws volgt ziet dat dat niet vanzelfsprekend, of makkelijk is. Grote roofdieren spelen een ecologische sleutelrol maar roepen ook menselijke weerstand op. Samen met een brede coalitie van betrokken partijen werkt ARK hieraan in Wolven in Nederland. Ook hebben we bijgedragen aan een breed gedragen wolvenplan voor Nederland.
We geven voorlichting (interviews, lezingen, nieuwsberichten, artikelen, website) en zoeken steeds naar de best beschikbare kennis over het samenleven met wolven in binnen- en buitenland. Speciale aandacht heeft de schapensector die in haar dagelijks werk als eerste te maken heeft met de wolf: een onbeschermde kudde is overal in Nederland in gevaar. In een rapport en een brochure hebben we met BIJ12 beschreven hoe schapen beschermd kunnen worden. ARK ondersteunt als kennispartner in samenwerkingsverband Wolven in Nederland veehouders en (hobby)dierhouders met ervaring en kennis over het goed toepassen van de vele beschikbare (en bewezen doelmatige) wolfwerende maatregelen.
Wolfwerende maatregelen
Er is heel veel mogelijk om gehouden dieren te beschermen. Ook zijn er in de meeste provincies financiële tegemoetkomingen geregeld voor dierhouders. Onbeschermde gehouden dieren zijn kwetsbaar voor wolven. Wanneer de juiste preventieve maatregelen worden getroffen neemt het risico met ongeveer 98% af. Dit vraagt echter wel de nodige maatregelen en kennis. ARK adviseert dan ook dat dierhouders advies inwinnen via de website van BIJ12 en/ of wolvenconsulenten uitnodigen om advies op maat te krijgen. Op dit moment krijgt iedereen nog een schadevergoeding uitgekeerd wanneer een wolf een gehouden dier aanvalt, ongeacht of er wolfwerende maatregelen zijn getroffen. Alle informatie vind u op de website van BIJ12.
Pilotproject wolfwerende maatregelen 'Bescherm je vee'
ARK Rewilding Nederland, Van Bommel Faunawerk en Canine Efficiency zijn in opdracht van de Provincie Limburg drie jaar aan de slag geweest met het opzetten van demonstratieprojecten met schapenhouders. Deze demonstratieprojecten geven overheid, boer en burger praktijkvoorbeelden waar veehouders naartoe verwezen kunnen worden. Collega schaapherders en andere veehouders kunnen bij de deelnemers van ‘Bescherm je vee’ terecht met vragen over hoe zij in hun eigen bedrijf wolf-werend kunnen werken.
Het belang van de bescherming van de wolf
Wolven zijn een internationaal en Europees beschermde soort, waarvoor ook Nederland verplichtingen heeft. Zo moet de bescherming geregeld zijn, moet er een managementplan zijn en schadecompensatie en -preventie op orde zijn. Dat is precies waar ARK en haar partners in Wolven in Nederland aan werkt.
ARK is aanjager van wilde natuur. Predatie is daar onlosmakelijk onderdeel van doordat ze een grote impact hebben op het gedrag van hun prooi. Toproofdieren hebben een grote invloed op grote grazers en middelgrote roofdieren, en daarmee op het landschap en de natuurlijke rijkdom daarin. Ze voorkomen ongeremde populatiegroei, houden hun prooidierpopulatie gezond doordat ze vooral verzwakte, zieke dieren doden en de zogenoemde 'ecologie van angst' zorgt voor een ruimtelijke verspreiding van graasdruk van grote grazers en predatiedruk van middelgrote predatoren. Daarnaast zijn wolven jaarrond leverancier van kadavers, waar veel aaseters van profiteren.
Kennisplatform Wolven in Nederland
Alle betrokken partijen rondom het wolvendossier werken samen in via het kennisplatform Wolven in Nederland. Vanuit dit platform is gewerkt een wolvenplan en wordt kennis en informatie gebundeld.
Wolven in Nederland is een samenwerking van: Natuurmonumenten, FREE Nature, ARK Rewilding Nederland, Koninklijke Nederlandse Jagersvereniging, IVN, IFAW, Studio Wolverine, Rewilding Foundation, Zoogdiervereniging, Van Bommel Faunawerk, Wereld Natuur Fonds en Wolf Fencing Nederland.
Ons werk aan Wolven in Nederland wordt mede mogelijk gemaakt door de Nationale Postcode Loterij.
Monitoring en schadeonderzoek
Vrijwilligers van Wolven in Nederland worden aangestuurd door de Zoogdiervereniging, zij valideren duizenden waarnemingen per jaar van vermeende wolven, wolvensporen of wolvenschade. Tevens doen zij actief sporenonderzoek de wolventerritoria op de Veluwe, Drenthe en Brabant. De monitoring en validatie gebeurt inmiddels in opdracht van BIJ12, waarbij Wageningen Environmental Research verantwoordelijk is voor DNA-onderzoek en het uitvoeren van autopsies op overleden dieren. De provincies met wolventerritoria hebben lokale wolvenconsulenten aangesteld die langs kunnen komen om advies over preventieve maatregelen te geven. Wanneer een wolvenaanval vermoed wordt komt de consulent langs om monsters te nemen voor DNA-onderzoek. Alle resultaten worden per kwartaal gedeeld in een voortgangsrapportage door BIJ12.
Vermoed u dat u een wolf of wolvensporen heeft gezien? Dan is het belangrijk dat u deze meldt bij het wolvenmeldpunt.
