In de vochtige leembossen van Nationaal Landschap Het Groene Woud in Brabant is de vermiljoenkever opgedoken. De zeldzame kever werd ontdekt op het dode hout van een populier in het Dommeldal waar ARK Natuurontwikkeling werkt aan het realiseren van het Natuurnetwerk Brabant.
Vindplaats op verse dode bomen
De opvallend gekleurde vermiljoenkever (Cucuius cinnaberinus) werd in 2012 voor het eerst in Nederland aangetroffen. Ondanks zijn rode kleur is deze kever niet makkelijk te vinden. Zowel de larven als de volwassen kevers brengen het grootste deel van hun leven door onder de schors van dode bomen. Natuurgids Bert Vervoort was dan ook blij verrast met de ontdekking, toen hij samen met Jeanne Soetens een excursie van Natuurwerkgroep Liempde in het Dommeldal bij Olland begeleidde: “Hier tussen Liempde en Sint-Oedenrode meandert de Dommel nog prachtig door het landschap. In een populierenbosje versperde een omgevallen dode populier ons wandelpad. De dode boom was aangetast door de honingzwam, want de zwarte myceliumdraden staken uit de schors. Hierdoor was de schors gedeeltelijk losgelaten. Ik trok een stukje schors los en tot onze verbazing zagen we een heleboel leven. Tientallen pissebedden, een stuk of 5 langwerpige larven en een rode kever. Alhoewel we hem nog nooit in het echt hadden gezien, zeiden we beiden tegelijk; dit is een vermiljoenkever. Vlug wat googlen op onze telefoon en we zagen inderdaad dat we gelijk hadden. Snel meteen wat foto’s gemaakt en na wat speurwerk thuis zagen we pas hoe zeldzaam en beschermd de vermiljoenkever is.”
Dode bomen, nieuwe kansen
Dood hout is onderdeel van de natuurlijke kringloop en is belangrijk voor verschillende paddenstoelen en insecten als de vermiljoenkever. Een bos is voortdurend in beweging. Boomzaden ontkiemen, jonge boompjes worden opgegeten of groeien uit tot grote bomen, die sterven af, waarna er weer plek ontstaat voor nieuw bos. Na vele decennia of soms zelfs eeuwen, valt een boom weer om, door storm, brand, ziekte of ouderdom. Het dode hout is een rijkgevuld buffet voor allerlei schimmels en insecten, maar ook spechten profiteren hier volop van. Op de opengevallen plek groeien kruiden, struiken en uiteindelijk wellicht weer bomen. In de leembossen van Het Groene Woud in Brabant worden meer dan honderd soorten kevers aangetroffen die direct afhankelijk zijn van dood hout. Een aantal daarvan brengt vrijwel hun hele leven in dood hout door, andere slechts een deel. De vermiljoenkever leeft in rottend hout, maar eet niet het hout. Het is een roofkever die de insectenlarven eet die zich in het dode hout ontwikkelen.
Brabants Goud in Het Groene Woud
Onder de noemer 'Brabants Goud in Het Groene Woud' werkt ARK aan het realiseren van het Natuurnetwerk Brabant. Dit is een netwerk van al bestaande, maar ook nieuwe natuurgebieden die met elkaar verbonden zijn. Maar het netwerk is nog niet compleet. Er ontbreken nog veel gebieden en verbindingen die belangrijk zijn voor dieren en planten. ARK spant zich in om deze ontbrekende percelen, die vaak nog in agrarisch gebruik of eigendom van particulieren of bedrijven zijn, aan te kopen, om te zetten naar natuur en tijdelijk te beheren. Via ruilingen wordt meteen ook de agrarische structuur versterkt. ARK werkt hierbij nauw samen met grondeigenaren, overheden, boeren en landschapsorganisaties. Sinds 1 januari 2019 heeft ARK al meer dan 100 hectares verworven, met daarbij belangrijke aankopen in De Geelders, het Dommeldal en Groote Beerze.