In haar uitspraak baseert de rechter zich op een wet die bedoeld is om misstanden in de veeindustrie aan te pakken, een ecologische afweging is geen onderdeel van de uitspraak. Met deze beslissing wordt decennia van natuurlijke begrazing (een sleutelproces in de natuur) ondermijnd. Het belang van een eigen status, als wildlevend dier, is maar weer eens bewezen. De wet- en regelgeving voor huisdieren en vee is simpelweg niet toereikend en toepasbaar op in vrijheid levende sociale kuddes van robuuste grote grazers.
Waarom natuurlijke begrazing belangrijk is
De wildlevende paarden en runderen in natuurgebieden zijn de vervangers van de uitgestorven kuddes wilde paarden en oerrunderen, die tot in de middeleeuwen in Europa leefden. De natuur vormde zich onder invloed van deze grote grazers: niet voor niets is bijna de helft van alle plantensoorten voor de verspreiding van zaden afhankelijk van de vacht van grazende dieren. De rol van natuurlijke begrazing van de natuur is moeilijk te overschatten; naast eb en vloed is begrazing een van de meest sturende natuurprocessen. In vrijwel alle ecosystemen ter wereld. De grote grazers die nu in de natuur leven, maken al meer dan 35 jaar een proces door van de-domesticatie (verwildering), waardoor natuurlijkheid weer kan terugkeren in natuurgebieden.
Verspreiding van zaden en co-evolutie
Grote klis is een plant die, zoals vele plantensoorten, afhankelijk is van grote grazers voor haar verspreiding. Zo maakt de plant, als de zaden rijp zijn, extra suikers aan om nóg aantrekkelijker te worden voor grazers. 60 Miljoen jaar van co-evolutie tussen planten en grazers heeft geleid tot tal van aanpassingen van planten en van dieren aan elkaar. Konikpaarden leven in natuurgebieden in vrijheid en meestal ook in natuurlijke kuddes met hengsten, merries en veulens. Zo kunnen ze natuurlijk gedrag vertonen en leven ze, zoals hun wilde voorouders, weer een vrij leven. Ze houden landschappen open, zodat ook de planten en dieren van ópen landschappen (zoals veel vlindersoorten, veldleeuwerik, valeriaan, kattenstaart en poelruit) een plek om te leven hebben.
Status voor dieren in natuurgebieden
De Wet Dieren voorziet niet goed in het natuurlijk leven van robuuste, zelfredzame dieren en is bedoeld om misstanden, bijvoorbeeld in de bio-industrie, te kunnen aanpakken. Pragmatisch wordt in het natuurbeleid wel de term ‘wildlevende gehouden dieren’ toegepast om het onderscheid te maken. Wat ARK en andere natuurorganisaties betreft is het van groot belang om wildlevende dieren vrij te maken van de wetgeving die bedoeld is voor dieren in gevangenschap. Dieren in gevangenschap zijn, door eeuwenlange selectie op productie-eigenschappen, niet goed meer in staat om te overleven in de natuur. Robuuste soorten als konik en wildlevende schotse hooglander zijn dat wel, oordeelde ook een eerdere ethische commissie.
Om ook wettelijk onderscheid te hebben tussen wildlevende grazers en in stallen en weilanden gehouden dieren is het nodig dat deze robuuste dieren de status ‘wild’ krijgen. ARK en andere natuurorganisaties ijveren hier al tientallen jaren voor.